Ongeveer 250.000 mensen in Nederland kampen met een lichte tot ernstige vorm van reukstoornis en/of smaakstoornis. Reukverlies kan mensen behoorlijk onzeker maken en zelfs leiden tot gezondheidsproblemen zoals depressieve klachten. Gelukkig kunnen reuktrainingen sommige mensen helpen om het reuk- en smaakvermogen (deels) terug te krijgen. In dit blog vertellen we je meer over de aandoeningen waarvoor je reuktraining kunt inzetten, wat je er mee kunt bereiken en hoe je ze effectief gebruikt.

Bekijk de reuktrainingen

Wat is een reuk- en smaakstoornis?

Een reuk- en smaakstoornis is een aandoening waarbij het vermogen om geuren en/of smaken waar te nemen verstoord is. Dit kan verschillende oorzaken en vormen hebben, die we in de volgende paragrafen bespreken.

Van alle mensen met een reuk- of smaakstoornis heeft ongeveer 90% een reukstoornis.  Smaakverlies komt dus veel minder vaak voor dan reukverlies.

Op deze pagina lees je hoe reuk werkt en wat de relatie is met smaak.

Welke soorten reukstoornissen zijn er?

Bij een reukstoornis is je vermogen om geuren waar te nemen verminderd, veranderd of helemaal afwezig. Dat kan meerdere oorzaken hebben: een virusbesmetting of verkoudheid bijvoorbeeld, maar ook een ongeluk of het gebruik van bepaalde medicatie kan dit veroorzaken. Verderop gaan we dieper in op de oorzaken.

Meer uitleg over wat er precies gebeurt in je lichaam bij een reukstoornis lees je in de blog: Wat is een reukstoornis?

Er bestaan verschillende soorten reukstoornissen. Ze kunnen worden onderverdeeld in stoornissen waarbij het gaat om de hoeveelheid geur die je kunt waarnemen en stoornissen waarbij het gaat om de manier waarop geuren worden waargenomen. We bespreken ze hieronder kort en behandelen een aantal daarvan uitgebreider in andere blogpagina’s.

Reukstoornissen waarbij de hoeveelheid geur negatief wordt beïnvloed, zijn.

• Anosmie
  Hierbij ruikt iemand helemaal niets meer of bepaalde geuren niet meer.
• Parosmie
  Bij hyposmie ruikt iemand geuren minder sterk. Deze reukstoornis komt voor in milde, matige of ernstige vorm.

Daarnaast ervaren mensen klachten die juist betrekking hebben op de manier waarop geuren worden waargenomen.

• Parosmie
  Mensen met parosmie ruiken geuren anders dan ze daadwerkelijk zijn. Zo kunnen dingen ineens erg lekker ruiken of juist heel vies.
• Fantosmie
  Iemand met fantosmie ruikt geuren die er niet zijn. Dit worden ook wel geurhallucinaties genoemd.
• Reukagnosie
  Bij reukagnosie kan iemand nog ruiken, maar is het brein niet in staat de geuren te interpreteren of te herkennen.

Smaakstoornissen

Er zijn verschillende soorten smaakstoornissen, elk met specifieke kenmerken. Zoals gezegd, smaakstoornissen zijn over het algemeen veel zeldzamer dan reukstoornissen. Daarom behandelen we ze niet in dit blog. Wil je toch meer weten over de verschillende soorten smaakstoornissen en de mate waarin ze voorkomen? Bekijk dan de website van de patiëntenvereniging reuk- en smaakstoornis.

Oorzaken van een reukstoornis

Reukstoornissen kun je grofweg onderverdelen in twee typen: geleidingsproblemen en gewaarwordingsproblemen.

Geleidingsproblemen ontstaan door blokkades in de neus, zoals bij verkoudheid, allergieën of neuspoliepen, waardoor geurprikkels de reukzenuwen niet bereiken.

Gewaarwordingsproblemen ontstaan door schade aan het reukslijmvlies, de reukzenuwen of de hersenen, bijvoorbeeld door hoofdletsel, infecties (zoals COVID-19), blootstelling aan chemicaliën, neurologische aandoeningen of ouderdom.

Soms is er ook helemaal geen duidelijke oorzaak te vinden.

Hoe zit het met de relatie tussen COVID-19 en reukstoornissen?

COVID-19 kan reukstoornissen veroorzaken door infectie van steuncellen in het reukslijmvlies. Hierdoor ontstaat soms parosmie, (vervormde geuren) wat eten en drinken lastig kan maken. Ook andere virale en bacteriële infecties kunnen langdurige reukproblemen veroorzaken, zoals na verkoudheidsvirussen.

Lees ook ons uitgebreide interview met KNO-arts Dr. Wilbert Boek, waarin hij vertelt wat we inmiddels weten over de relatie tussen reukverlies en COVID-19.

Wat is een reuktraining?

Afhankelijk van de oorzaak van je reukverlies zal de arts een passende behandeling aanbevelen. Dit kan het starten van medicatie zijn, een chirurgische ingreep of een doorverwijzing naar een specialist in een andere discipline.

Daarnaast bestaat er een methode om het reukvermogen te verbeteren of zelfs volledig te herstellen. Hiervoor is een speciale reuktraining ontwikkeld.

Een reuktraining biedt geen garantie. Het verschilt per persoon of en hoe goed de training werkt. Bij sommige mensen verbetert het reukvermogen een beetje, bij anderen verbetert het sterk of komt het zelfs helemaal terug. Maar bij sommige mensen maakt een reuktraining helaas geen verschil, omdat de beschadiging op een niet te herstellen plek zit of onomkeerbaar is.  

Wel is het effect van reuktraining wetenschappelijk aangetoond.

Onderzoek

Een van de meest vooruitstrevende wetenschappers op het gebied van de behandeling en het onderzoek naar reuk-en smaakstoornissen is Professor Hummel. Hij deed onderzoek naar het effect van reuktraining.

Hij concludeerde dat patiënten die de reuktraining 14 maanden volhielden, gemiddeld zo’n 25% beter konden ruiken.

Hoe werkt een reuktraining?

Een reuktraining vereist geen lange uitleg. Het basisprincipe werkt als volgt: Je ruikt tweemaal daags met 4 verschillende geuren (in verschillende potjes met etherische oliën).

In totaal bestaan er 3 sets met 4 verschillende geuren. Elke set wordt gedurende 12 weken (3 maanden) uitgevoerd. Een geurtraining werkt het best als je deze langdurig volhoudt. Daarom bestaan er deze verschillende geursets.

Houd de geurtraining in elk geval 24 weken vol, wat betekent dat je twee geursets gebruikt. Er zijn in totaal drie sets. Uiteraard kun je de reuktraining langer volgen als je na 36 weken nog geen effect merkt. Houdt er rekening mee dat het geen garantie biedt dat je reukvermogen alsnog herstelt.

Het is aan te raden om tijdens het ruiken naar plaatjes te kijken van de verschillende geuren. Ruik je bijvoorbeeld aan het flesje met de geur ‘roos’, kijk dan ook naar een plaatje van een roos. Dit is namelijk bewezen effectiever in combinatie met de geurflesjes.   

Meer over onze reuktrainingen lees je op de productpagina van Stimuscent reuktrainingen.

Bekijk de reuktrainingen

Geraadpleegde literatuur

• Reuk- en Smaakstoornis. (z.d.). Reuk- en smaakstoornissen. https://reuksmaakstoornis.nl/
• Universiteit van Leuven. (z.d.). Reukstoornissen: Oorzaken en behandeling. Universiteit van Leuven.