Hooikoorts doorstaan: Een stappenplan
Geschreven door Jan van der Borden. Jan was 31 jaar lang actief als KNO-arts.
Het is lastig voor te stellen wat hooikoorts voor gevolgen heeft, als je zelf geen hooikoorts hebt. Ik sprak gedurende mijn carrière veel patiënten die mij probeerden duidelijk te maken welke impact een telkens verstopte neus, jeuk, niezen en een loopneus heeft.
Ok, een gewone verkoudheid bootst dat gevoel een klein beetje na. Maar je bent dan toch gerust op het feit, dat dit maar een week duurt en dat een simpel medicijn zoals xylometazoline, snel en goed helpt tegen de verstopping. Maar bij een forse inhalatieallergie, zoals een boompollenallergie, kunnen patiënten echt opzien tegen de langdurig vervelende tijd die ze tegemoet gaan.
Klinkt erg somber. En ga er maar vanuit dat dit ook echt zo is. Daar komt dan vaak nog het gevoel bij dat mensen in de directe omgeving, de impact als niet-allergische patiënt onvoldoende kunnen inschatten. Voor artsen die zelf geen ervaring hebben met een allergie, is dit soms ook best lastig. Het is belangrijk dat zij hier goed over onderwezen worden.
Moe van hooikoorts
Nog veel erger dan de verstopping in de neus en de tranende, jeukende ogen, is de vermoeidheid bij allergische patiënten. Die wordt veroorzaakt door de grotere ‘ademarbeid’ die moet worden verricht bij nauwere luchtwegen als gevolg van de allergische reactie. Daarnaast slapen allergiepatiënten vaak slechter, zodat echt goed uitrusten tijdens de slaap ook niet goed lukt.
De medicamenteuze behandeling van allergie is een symptomatische behandeling. Huisartsen beperken zich vaak tot deze maatregel. (zie zo dadelijk bij stap 2). Een neusspray met corticosteroïden slaat soms ook goed aan, maar lang niet altijd. En een pilletje antihistaminicum werkt (mits op tijd ingenomen) soms ook wonderbaarlijk goed. Maar toch is die vermoeidheid niet helemaal weg te krijgen. Gebeurt er niet meer met het lichaam?
Angst en depressies
Nog niet zo heel lang, bestaat er een sterk vermoeden dat allergie ook iets met onze hersenen doet. Zo kan allergie angstklachten en depressieve gevoelens versterken. Mogelijk is het zelfs zo dat allergische mensen gevoeliger zijn voor psychische klachten. Met deze veronderstellingen, die nog verder wetenschappelijk moeten worden onderzocht, is het goed zo nu en dan ook naar de psychologische kant te kijken.
Maar is daar dan een oplossing voor? In ieder geval het vergroten van kennis op dit gebied is dus van belang. En mensen in de directe omgeving van de patiënt zouden moeten begrijpen dat psychische problemen een onderdeel vormen van het klachtenpatroon van de patiënt. Laten we dat op plek "0" zetten bij de aanpak van allergie, ook al is daar nog niet veel over bekend. Over de andere drie stappen is wel genoeg bekend en bij die drie stappen zijn ook hulpmiddelen, adviezen en medicijnen te vinden.
Nog even op een rijtje:
Stap 0: Realiseren wat allergie voor onze hersenen betekent (de psychische gevolgen).
Stap 1: Saneren. Dit betekent het weghalen van het allergeen uit je leefmilieu en dus uit de buurt van je neus. De tips and tricks zijn legio. Die geven we je aan het eind van dit blog.
Patiënten googlen vaak in deze stap naar een praktische oplossing. Maar zij vergeten vaak professionele hulp te zoeken of gaan pas laat naar een arts voor hulp wanneer de klachten heftig zijn. Hierdoor missen zij soms stap 2 en 3.
Stap 2: Klachten bestrijden. De huisarts gaat vaak met wisselend succes deze stap aan. Dit komt omdat het een individuele aanpak vereist, waarbij wordt gekeken naar het beste medicijn. Dat kost soms tijd en veelal meerdere artsenbezoeken. Oplossingen waar je aan moet denken zijn antihistaminica, druppels en nevels.
Stap 3: Allergie genezen met allergische immunotherapie. Deze stap wordt slechts door weinigen bereikt. Onwetendheid is daar soms de oorzaak van. Jammer, want op dit vlak kan vaak het beste resultaat, snel worden bereikt. Of dat dan ook een oplossing voor psychische problemen kan zijn, zal pas over jaren duidelijk worden door middel van aanvullend onderzoek.
Links naar informatieve website:
- Lees alles over inhalatieallergie
- Bekijk wat je zelf kunt doen om makkelijk allergenen uit je leefmilieu weg te halen
- Bekijk specifieke producten waarmee je allergenen uit je neus houdt of verwijdert, zoals neuszalven en neusdouches.
- Lees meer over hoe je allergie kunt genezen met allergische immunotherapie.
Blogs:
Dit artikel is geschreven door:
Jan van der Borden
KNO-arts
Jan is sinds 1989 KNO-arts. Hij heeft gewerkt in het AMC, Andreas Ziekenhuis, SLAZ en het BovenIJ Ziekenhuis. Hij is erelid van de Nederlandse KNO-vereniging. Voor deze vereniging en andere zorgaanbieders professionaliseert hij websites, zoals neus.nu. Via miotheek.nl geeft hij nascholing over otologie voor o.a. huisartsen.
“Ik zat heel lang in het KNO-vak en ondersteun nog steeds graag mensen met mijn kennis en kunde. Dat deed ik in mijn spreekkamer, maar nu ook met duidelijke uitleg op diverse websites.”
