Geschreven door Jan van der Borden. Jan was 31 jaar lang actief als KNO-arts.

Een bijholteontsteking, ook wel sinusitis genoemd, is een vervelende ontsteking van de holtes rondom de neus. De aandoening begint vaak na een gewone verkoudheid.

Veel mensen verwarren het met een voorhoofdsholteontsteking, maar die komt eigenlijk zelden voor. Het is de meest fout gestelde diagnose bij huisartsen en leken.

Het verschil? Een voorhoofdsholteontsteking betreft alleen de holtes boven de ogen, terwijl een bijholteontsteking meerdere holtes kan treffen, zoals de kaakholtes en voorhoofdsholtes.

In de praktijk is een afzonderlijke voorhoofdsholteontsteking vrijwel nooit de enige ontsteking. Daarom geldt: iedere voorhoofdsholteontsteking is een bijholteontsteking, maar niet elke bijholteontsteking is een voorhoofdsholteontsteking.

In deze blog vertel ik je welke manieren er zijn om klachten bij een bijholteontsteking te verlichten en welke je beter kunt vermijden. Ook leg ik uit welke activiteiten je wel en niet kunt doen.

• Neusspoelen met zoutoplossing helpt om slijm en bacteriën te verwijderen, waardoor de klachten verminderen. Gebruik een neusdouche of neuskannetje met een oplossing van 9 gram zout per liter water.
• Ontzwellende neussprays, zoals die met xylometazoline, kunnen de neus tijdelijk vrijmaken. Let op: gebruik deze sprays niet langer dan vijf tot zeven dagen om gewenning te voorkomen. Bij ernstige of aanhoudende klachten kan een arts een neusspray met cortisonen voorschrijven.
• Stomen biedt soms tijdelijke verlichting door de luchtwegen te bevochtigen, waardoor ademen makkelijker wordt.
• Voldoende rust en hydratatie ondersteunen het immuunsysteem en helpen je lichaam sneller te herstellen.

Wat kun je beter niet doen?

Sommige methoden kunnen de klachten juist verergeren of bieden simpelweg geen bewezen effect:

• Overmatig gebruik van ontzwellende neussprays kan leiden tot het rebound effect, waardoor de neus juist meer verstopt raakt.
• Alternatieve methoden, zoals knoflookteentjes in de neus stoppen, zijn geen goed idee. Dit kan het neusslijmvlies beschadigen en complicaties veroorzaken.
• Aanhoudende of ernstige symptomen negeren is onverstandig. Als de klachten langer dan drie weken duren, erg pijnlijk zijn of gepaard gaan met hoge koorts, raadpleeg dan een arts.

Door deze adviezen op te volgen, kun je de symptomen van een bijholteontsteking verlichten en het herstel ondersteunen. Het is belangrijk om naar je lichaam te luisteren en, indien nodig, medische hulp in te schakelen.

Twijfelgevallen: Wat mag soms wel, maar niet altijd

Naar buiten gaan met een bijholteontsteking 

Ja, dat mag. Frisse lucht kan zelfs helpen. Maar forceer jezelf niet. Voel je je echt erg ziek? Blijf dan binnen en probeer te rusten.

Werken met een bijholteontsteking

Dat hangt af van hoe je je voelt en wat voor werk je doet. Als je een lichte ontsteking hebt en je werk fysiek of mentaal niet te zwaar is, kun je misschien werken. Maar als je hoofdpijn, vermoeidheid of koorts hebt, is het beter om rust te nemen.

Vliegen met bijholteontsteking

Dat kan erg pijnlijk zijn door de druk in je bijholtes. Als je toch moet vliegen, gebruik dan neusspray en drink veel water. Bij ernstige klachten kun je het beste een arts raadplegen.

Is antibiotica verstandig?

Alleen als de klachten na tien dagen erger worden of als je hoge koorts hebt en erg ziek bent. Deze inschatting kan een arts voor je maken. Meestal zijn antibiotica niet nodig. De ontsteking ontstaat bijna altijd door een virus en daar helpt antibiotica niet tegen. Het virus verdwijnt uiteindelijk vanzelf. Als een arts toch antibiotica voorschrijft, is dat meestal amoxicilline.

Hopelijk helpen deze adviezen je een beetje op de goede weg.

Dit artikel is geschreven door:

Jan van der Borden
KNO-arts

Jan is sinds 1989 KNO-arts. Hij heeft gewerkt in het AMC, Andreas Ziekenhuis, SLAZ en het BovenIJ Ziekenhuis. Hij is erelid van de Nederlandse KNO-vereniging. Voor deze vereniging en andere zorgaanbieders professionaliseert hij websites, zoals neus.nu. Via miotheek.nl geeft hij nascholing over otologie voor o.a. huisartsen.

“Ik zat heel lang in het KNO-vak en ondersteun nog steeds graag mensen met mijn kennis en kunde. Dat deed ik in mijn spreekkamer, maar nu ook met duidelijke uitleg op diverse websites.”